VERLIES IS UNIVERSEEL

Verlies verschillend ervaren

Verlies kan verschillend worden ervaren. Daarnaast kent verlies meestal een rouwperiode, waarin je het verlies kunt verwerken.

Het meest voor de hand liggende verlies is het overlijden van een dierbare. Hierbij begrijpt je omgeving dat je door een periode van rouw heen gaat, waarbij gevoelens van gemis kunnen leiden tot verdriet, frustratie of verwarring.

Afhankelijk van je band met de overledene, zullen deze emoties zich sterker of zwakker bij je aandienen. Het is belangrijk om anderen hiervan op de hoogte te stellen, zodat ze rekening kunnen houden met een mogelijke verandering in je gedrag als gevolg van het rouwproces. Soms ben je hierdoor wat meer afwezig en handel je minder bedachtzaam.

Verlies van een huisdier

Naast het overlijden van een dierbaar persoon, kan ook het overlijden of weglopen van een huisdier voelen als verlies. Een huisdier is meestal een erkend lid van het gezin. Soms wordt de emotionele band met een hond of kat zelfs als waardevoller beschouwd dan een menselijke relatie. De onvoorwaardelijke aanwezigheid, steun en liefde die een huisdier geeft, kan onvervangbaar zijn.

Wanneer het dier dan komt te overlijden, wordt een diep gevoel van verlies ervaren. Hierbij treedt een rouwproces in werking, waarbij je verschillende fases kunt doorlopen.

Verlies van een baan

Verlies kan ook optreden met betrekking tot materiële zaken of situaties die je doorgaans een gevoel van zekerheid geven. Zo geeft een baan behoud van inkomen. Dit biedt de zekerheid dat je goed voor jezelf kunt zorgen. Het verlies van een baan kan hard aankomen, zeker als je het niet hebt zien aankomen.

Plotseling is je bestaanszekerheid weggeslagen en kun je je verloren voelen en onzeker over wat komen gaat. Je raakt je vertrouwde werkomgeving kwijt en daarmee ook het sociale aspect van omgang met collega’s. Dit laatste kan eveneens een gevoel van verlies en gemis teweegbrengen.

Alles wat behoorde tot je dagelijkse vertrouwde gang van zaken, verandert zomaar, ineens. Je moet weer op zoek naar een nieuwe baan, een nieuwe plek innemen en weer wennen aan nieuwe mensen. Dit kan ingrijpend zijn. Zeker als je niet direct een andere baan kunt vinden, vergt het werkloos zijn enige aanpassing.

Je maakt dan meestal minder deel uit van het sociale leven, en dit kan je een gevoel van eenzaamheid geven. Het verlies van een baan levert zo nog meer verliezen op, dan je in eerste instantie verwacht. Dit kan ervoor zorgen dat je tijd nodig hebt om hier een plek aan te geven. Je doorloopt een vergelijkbaar verwerkingsproces als bij een sterfgeval.

Verlies van zelfvertrouwen

Door omstandigheden of gebeurtenissen in je leven kun je je zelfvertrouwen verliezen. Dit immateriële verlies kan een rouwperiode veroorzaken. Je herinnert je nog hoe je eerder vol vertrouwen was en nu is dit ineens heel anders.

Ook dit is een gevoel van verlies, dat je zult moeten verwerken, net als ieder ander verlies, met een periode van rouw. Je zult moeten gaan accepteren dat je je minder zelfverzekerd voelt en dat je niet langer meer dezelfde persoon bent als toen. Dit verlies vraagt om aandacht en erkenning.

Rouw ten grondslag aan verlies

Zoals gezegd gaat een gevoel van verlies vaak gepaard met een rouwproces. Het verlies van een dierbaar persoon, dier, baan of karaktereigenschap of zelfs gezondheidsaspect, kan je dusdanig uit het veld slaan, dat het vertrouwde van alledag verdwijnt. Je gevoel geeft aan dat je leven niet langer meer hetzelfde is en hiervoor zal een mate van acceptatie van je gevraagd worden om de nieuwe situatie te kunnen aanvaarden.

Verschillende fases, in wisselende volgorde, kunnen worden doorgewerkt om tot berusting te komen. Ontkenning, boosheid, een gevecht aangaan, verdriet en gemis voelen, al deze emoties kunnen langskomen. Er bestaat daarbij geen vaste volgorde. Het is essentieel om te beseffen, dat wat verloren is gegaan fysiek meestal niet meer terug komt.

Door je te realiseren dat gevoelens van rouw voor verschillende vormen van verlies opgaan, kun je eerder erkennen dat verwerking nodig is en dat je hier bewust aandacht en ruimte aan mag geven. Het oude is verdwenen en de verandering is ingrijpend. Verlies is met andere woorden zowel intens als vernieuwend.