Verlies verwerken
Verlies dient zich in je leven in verschillende vormen aan. Daardoor kun je zelfs al met een rouwproces te maken krijgen, als er niemand is overleden. Het is soms lastig te herkennen, dat je ook in dergelijke situaties door een rouwproces heen gaat. Dit stuit soms op onbegrip vanuit je omgeving, waardoor je anders reageert dan je eigenlijk wilt.
Het meest voor de hand liggende verlies waarbij rouw te verwachten valt, blijft uiteraard het overlijden van een dierbare. Ongeacht in welke vorm dit verlies zich aandient, vraagt het tijd, zorg en aandacht om het een plek te kunnen geven. Het is dan belangrijk, om te weten wat je kunt verwachten wanneer je een verlies doormaakt en wat helpt om dit te verwerken. Zo krijg je inzicht in het proces dat je doormaakt en meer begrip voor je gevoelens.
Verlies komt in vele vormen
Verlies door het overlijden van een dierbare is het meest herkenbaar. Je weet dan waar je gevoelens vandaan komen en verwacht dat hier een periode van rouw op volgt. Er is niemand in je omgeving die hier geen begrip voor heeft. Verlies komt echter ook in vele andere vormen voor en dan ligt de herkenning van bijbehorende rouwgevoelens wellicht minder aan de oppervlakte.
Je kunt namelijk ook een periode van rouw doormaken na het verlies van een baan, een woning, een vriendschap of het overlijden of weglopen van een huisdier. Als je hier veel waarde aan hechtte en sterk mee identificeerde, kan ook dit type verlies leiden tot een rouwproces.
Je ervaart dan dezelfde emoties als wanneer iemand zou overlijden. Deze situaties kunnen zich plotseling voordoen, waarbij je achterblijft met een intens gevoel van leegte. Je leven verandert volledig en niets is meer zoals het was. Dit duidt op een daadwerkelijk gevoel van verlies, dat de nodige aandacht vraagt om verwerkt te worden.
Herkenning van verlies
Tijdens het verwerkingsproces doorloop je verschillende fases. Herkenning is hierin de eerste stap. Zolang je niet beseft dat je een verlies ervaart en dat daar rouwgevoelens bij horen, zul je bepaalde gevoelens en reacties moeilijker kunnen begrijpen. Door je bewust te worden van het proces waar je door heen gaat, volgt vanzelf meer acceptatie.
Je kunt op de juiste manier voor jezelf gaan zorgen en steun uit je omgeving vragen. Het betreft niet langer willekeurige, onbegrijpelijke emoties, die een eigen leven lijken te leiden. Je begrijpt waarom deze emoties zich aandienen.
Het doorleven van emoties
Zodra je weet waarom je bepaalde gevoelens hebt, kun je hier bewust aandacht aan schenken. Waar je eerder de emoties mogelijk wegdrukte, kun je ze nu gemakkelijker toelaten. Het doorleven van emoties is een belangrijke stap in de verwerking van verlies. Door emoties als verdriet of boosheid toe te laten, worden ze niet langer in je lichaam vastgezet. Ze krijgen ruimte, want je laat ze de vrije loop. Dit draagt bij aan het loslaten van deze heftige reacties op wat je is overkomen.
Het is soms een flinke opgave om je gevoelens echt aan te durven kijken en ruimte te geven, om ze te doorvoelen. Dit is echter wel een belangrijke fase in het verwerkingsproces. Niet doorleefde emoties blijven op de achtergrond aanwezig en beïnvloeden je gemoedstoestand. Op willekeurige momenten komen ze dan alsnog naar boven, om je met je neus op de feiten te drukken. Het doorvoelen van de pijn over je verlies werkt daarbij helend.
Een nieuw leven
Een overlijden zorgt, naast het verlies van de geliefde persoon, ook voor een verlies van alles wat die persoon vertegenwoordigde in je leven. Alles wat vertrouwd was, verdwijnt zo eveneens. Die persoon was mogelijk je rots in de branding, dus nu is er ook een bepaalde zekerheid, een vertrouwd houvast, verdwenen.
Zo markeert het verlies van je ouders een periode waarin je volledig zelfstandig zult moeten zijn. Het verlies van een woning kan betekenen, dat je eveneens de vertrouwdheid van buren en omgeving zult moeten missen. Het verlies van een baan kan financiële onzekerheden teweegbrengen, dus een groter verlies dan alleen die vertrouwde omgeving en taken.
Geef het verlies een plek
Om je verlies te verwerken en het rouwproces af te ronden, zul je het langzaamaan een plek moeten geven. Door een verlies ontwikkel je een nieuwe identiteit, zonder die persoon, baan, woning of je dierbare huisdier. Dit betekent niet dat dit verlies en de herinnering aan die persoon of gebeurtenis volledig uit je leven zal verdwijnen. Het krijgt een nieuwe plek in je geschiedenis, waarbij de gevoelens van pijn en gemis worden aangevuld of vervangen door fijne herinneringen.
