Door mijn werk met topsporters heb ik geleerd, dat zij veel met podiumvrees te kampen hebben. Maar behalve topsporters gaan ook bijna alle topartiesten hieronder gebukt. En dat niet alleen: vrijwel iedereen heeft in zijn leven wel eens te maken gehad met podiumvrees of plankenkoorts (stage fright).
Ik geef je nu drie tips om beter met podiumvrees om te leren gaan.
Podiumvrees is de angst om op het podium te falen. Die angst is heel normaal. Want élk mens heeft angst. Dat is niet zo vreemd, als je bedenkt dat de mens tijdens zijn evolutie al miljoenen jaren heeft moeten overleven in de meest barre omstandigheden.
Angst is okay!
Als je wordt aangevallen door een tijger, is het heel gezond om bang te zijn. En als je voor een ravijn staat, zorgt angst ervoor dat je niet valt. Daarom is angst niet altijd negatief. Het is een gezonde emotie, die je als mens nodig hebt. Afhankelijk van de context kan angst positief of negatief uitpakken.
Angst is dus ook een kwaliteit, want het houdt je scherp en alert!
Irrationele angst
Irrationele angsten zijn angsten die je voelt, terwijl je niet in levensgevaar verkeert. Podiumvrees is dus een irrationele angst. Toch kan podiumvrees voelen alsof je letterlijk en figuurlijk dood gaat. Uit diverse onderzoeken blijkt daarom ook dat podiumvrees hoog op de lijst van extreme angsten staat!
Problemen
Podiumvrees kan verschillende problemen opleveren, zoals:
- dichtklappen
- concentratieproblemen
- niet meer uit je woorden komen
- je tekst kwijtraken
- je stem verliezen
- trillende handen krijgen
- blozen en zweten
Zeker als beroepsperformer, maar ook in het dagelijks leven, is podiumvrees een afschuwelijk gevoel, waar je zo snel mogelijk vanaf wilt!
Drie universele principes
Er zijn 3 universele principes, waarmee je, met een als negatief ervaren emotie, zoals podiumvrees, het beste kunt omgaan:
1: toelaten
Laat je podiumvrees er helemaal zijn. Geef hem de ruimte en durf bang te zijn. Door je angst te onderdrukken, ontken je het probleem. Zo kun je jezelf wijsmaken dat er niets aan de hand is en dat je geen angst meer hebt. Toch word je podiumvrees hierdoor alleen maar erger!
2: vergroten
Wanneer podiumvrees optreedt, bestaat dus al gauw de neiging om deze te verkleinen, af te vlakken of ‘tegen te houden’. Veel topsporters doen krampachtige pogingen om NIET bang te zijn. Ze willen flink zijn en hun angst ontlopen. Helaas werkt dat averechts, want hun podiumvrees wordt hierdoor alleen maar erger… In het begin voelt het inderdaad contra-intuïtief om je podiumvrees te overdrijven en te laten toenemen, vlak voor een optreden. Maar het is de beste en effectiefste manier om rust te creëren tijdens het optreden zelf!
3: loslaten
Uiteindelijk is het nodig om een emotie weer ‘voorbij’ te laten gaan. Het is niet gezond en niet natuurlijk om langdurig in een emotie te blijven hangen. Maar nu het goede nieuws: hoe intensiever je het 2e principe toepast, hoe makkelijker en vanzelfsprekender het loslaten lukt:-)
Ontdek in OVERWIN JE PODIUMVREES deel 2: hoe de 3 G’s (gedachte, gevoel en gedrag) zich verhouden tot podiumvrees. MIS DIT NIET!
Denk je dat iemand in je omgeving veel aan dit artikel heeft? Stuur het gerust door. Ik ben je er super dankbaar voor :-)